‘Verboden’ eerste versie van Star Wars eenmalig in bioscoop, zo kijk jij ‘m

Heb je ooit Star Wars Episode IV: A New Hope gezien? Maar heb je ‘m ook écht gezien? Als je snapt wat we bedoelen met de referentie ‘Han shot first’, gokken we van wel. Dat toont toewijding, want het is niet makkelijk om de eerste versie van Star Wars uit 1977 te zien. Niet omdat er een tekort is aan dvd’s, maar omdat maker George Lucas er alles aan heeft gedaan om het origineel te wissen uit de geschiedenis.

Geestelijk vader van Star Wars Lucas heeft door de jaren heen heel wat veranderd aan de originele drie films uit 1977, 1980 en 1983. De meest ingrijpende veranderingen leidden in 1997 tot de release van de Special Editions. Lucas voegde niet alleen allerlei nieuwe (digitale) scènes toe aan het origineel, hij voerder zelfs veranderingen door in de plot. Waaronder een die leidde tot de referentie ‘Han shot first’.

De aanpassingen aan de eerste versie van Star Wars

Redelijk aan het begin van de film, als protagonist Luke Skywalker net de smokkelaar Han Solo heeft ontmoet, loopt Solo tegen premiejager Greedo aan. Er blijkt een prijs op zijn hoofd te staan vanwege een misgelopen deal. Solo en Greedo spreken erover aan een tafel, tot Solo besluit dat het welletjes is en uit het niets de trekker van zijn blaster overhaalt. Einde Greedo.

Lees ook: Dit is de beste volgorde om alle Star Wars-films te kijken

Tenminste, zo gaat het in het oringeel. In de Special Edition uit 1997 schiet Greedo – die het hele gesprek Solo al onder schot houdt – eerst. Waardoor het lijkt alsof je favoriete schelm uit noodweer handelt. Dat laatste zal ongetwijfeld de reden geweest zijn voor Lucas om de verandering door te voeren. Het publiek moet Solo vooral niet zien als een koelbloedige killer.

Bijzondere vertoning van eerste Star Wars in bioscoop

Als je deze échte eerste versie van Star Wars op groot scherm wil zien, heb je geluk. Dit jaar wordt tijdens het British Film Institute Film on Film festival, dat in juni in Londen plaatsvindt, het origineel voor het eerst in 47 jaar weer in de bioscoop vertoond. Dat er überhaupt nog een intacte set filmrollen van het origineel uit de jaren ’70 is gevonden, is al bijzonder. Dat ie ook nog wordt vertoond, is een once in a lifetime opportunity.

Lees ook: Intertoys geeft hoge korting op alle Lego Star Wars-sets

Je snapt: het wordt een hele toer om kaartjes te bemachtigen voor de screening. De officiële site van het filmfestival is al dagen onbereikbaar en daarbij is er slechts één vertoning, dus het aantal plaatsen is zeer beperkt. En dan moet je ook nog eens maar net in de gelegenheid zijn om naar Londen te gaan.

Zo kijk je de eerste versie van Star Wars thuis

Gelukkig is er een manier om de originele trilogie in zijn oorspronkelijke glorie thuis te bekijken. Maar daar moet je wel een beetje je best voor doen en in één geval zelfs speciale apparatuur aanschaffen. Zo is er begin jaren ’90 een versie van de trilogie verschenen op laserdisc, vlak voor Lucasfilm de Special Editions uitbracht. Als je deze jaren ’90-variant van de dvd op de kop kunt tikken, doen. Maar het zal geen gemakkelijke zoektocht zijn. Op dit moment staat er in Nederland geen enkele set te koop.

Lees ook: Star Wars: Skeleton Crew scoort hoger dan The Mandalorian op Rotten Tomatoes

Gelukkig is er nog een tweede manier, en die is gek genoeg veel meer onder de radar gebleven, zelfs onder fans. Toen de films uit de originele trilogie in 2008 voor de zoveelste keer op afzonderlijke dvd’s verschenen – dus niet als boxset – kwamen deze met een bonusdisc. Nu komt de grap: op de ‘hoofdschijf’ vind je de aangepaste versie van de films. Maar op de bonusdisc staat de ‘unaltered version’. Ofwel: de versie die in de jaren ’70 en ’80 in de bioscoop draaide.

Pas op: slechte kwaliteit

Er is een kleine maar: de resolutie is vreselijk en het beeldformaat is tergend klein. Maar een puurdere Star Wars-ervaring ga je niet krijgen. Het mooiste: niet veel mensen weten dit, dus je kunt deze dvd’s nog voor relatief zachte prijsjes vinden op Marktplaats. Meer dan 20 euro per film ben je nooit kwijt. Een kleine investering voor een groot stuk filmhistorie, lijkt ons. Ondergetekende kijkt ze ieder jaar religieus. Als hij even genoeg heeft van de schietende Greedo en knipperende Ewoks.

Sidenote: je kunt de onaangepaste eerste versie van Star Wars ook op VHS vinden, op videoband dus. Maar er zijn zóveel verschillende VHS-versies in omloop dat het een flinke zoektocht is om tot de juiste te komen. Onze tip: haal gewoon die dvd’s in huis en neem de lage kwaliteit voor lief. De film waar je naar kijkt is bijna vijftig jaar oud. Dan mag het best een beetje crappy zijn.

De Onyx Cinder in Skeleton Crew is géén computeranimatie – zo werd het schip gefilmd