De hoge prijzen in de supermarkt zijn de schuld van A-merken, zeggen de supermarkten

Je bent vast weleens geschrokken in de supermarkt na het scannen van alle producten in jouw mandje. Hé, zoveel artikelen heb ik toch helemaal niet? Hoe kan mijn mandje zo duur zijn? Dit zijn vragen die je jezelf misschien stelt als je naar het ‘hoge bedrag’ zit te staren. Hoe kan het dat de supermarkten zulke hoge prijzen hanteren?

Nou, volgens de supermarkten zijn de A-merken de grote boosdoener. Denk dan aan merken als Coca-Cola, Heineken, Campina of Lay’s. Uit een artikel van Follow the Money, wat ook wordt besproken op nieuwswebsite Quotenet ,blijkt dat supermarkten snel met het vingertje wijzen naar de A-merken. Maar klopt dat wel, zijn A-merken écht verantwoordelijk voor de hoge prijzen in de supermarkten?

Heeft ‘graaiflatie’ iets te maken de hoge prijzen in de supermarkt?

Een term die je ongetwijfeld in het nieuws voorbij hebt horen komen is ‘graaiflatie’. Dit is een term die verwijst naar een situatie waarin bedrijven hun prijzen verhogen, niet zozeer vanwege hogere kosten, maar om hun winstmarges op te schroeven. Dit wordt soms gedaan onder het mom van inflatie, terwijl de kostenstijgingen de hogere prijzen niet volledig rechtvaardigen. De term combineert het woord ‘graaien’ (wat hebzucht of winstbejag impliceert) en ‘inflatie’.

Lees ook: Bitcoin stijgt in waarde door president Donald Trump

Een voorbeeld van graaiflatie is een supermarktketen die haar prijzen meer verhoogt dan noodzakelijk. De supermarkten hanteren de hoge prijzen om de gestegen kosten van leveranciers en transport te bekostigen. Of dit ook daadwerkelijk aan de hand is, dat is moeilijk te controleren. Zo blijft graaiflatie een onderwerp van publieke discussie. De meeste grote supermarkten leggen in ieder geval hun hand op de Bijbel en beweren dat graaiflatie een verzinsel is. Zo beet AH-topman Frans Muller in 2023 nog van zich af: ‘Graaiflatie is bij ons niet aan de orde. Het is jammer dat dit beeld is ontstaan’, zei hij tegen het Parool.

A-merken verus supermarkten

Maar als graaiflatie niks met de hoge prijzen in de supermarkten te maken heeft, wat dan wel? In het artikel van Follow the Money wijzen de supermarkten graag de échte schuldigen aan. Volgens hen zijn dat onder meer de A-merken, veelal multinationals uit de VS. Wat doen de A-merken dan?

Lees ook: Zorgverzekeringen in 2025 een stuk duurder, dit ga je betalen

Supermarkten wijzen op de eisen van A-merken als oorzaak voor de stijgende prijzen in de winkels. Jaarlijks onderhandelen supermarktketens en leveranciers stevig over inkoopcondities, en hoewel supermarkten vaak maar 1 à 2 procent marge maken, vragen A-merken om steeds hogere prijzen. Sinds corona zijn de prijsverhogingen soms verdubbeld. Supermarkten die niet akkoord gaan, riskeren dat A-merken hun producten simpelweg niet leveren, met lege schappen als gevolg. Dit is een effectief pressiemiddel, omdat consumenten vaak de supermarkt verantwoordelijk houden voor lege schappen.

Naast prijsverhogingen proberen A-merken ook alternatieve inkoop door supermarkten tegen te werken. Officieel mogen supermarkten bijvoorbeeld in Duitsland goedkoper inkopen, maar A-merken gebruiken tactieken zoals nationale etiketten. Een Duits-etiket is bijvoorbeeld minder geschikt voor Nederlandse schappen. Ook zijn er verpakkingsverschillen in landen (zoals verschillende kleuren voor chipszakken) om dit te ontmoedigen.

Lees ook: De rijkste Nederlanders weer rijker ondanks economisch kwakkeljaar

Verder spelen zogeheten ‘backmarges’ een rol. A-merken bieden soms kortingen in ruil voor meer schapruimte of zichtbaarheid, maar dit werkt op de lange termijn juist prijsverhogend. Eenmaal akkoord, worden supermarkten elk jaar verder in de fuik geduwd, zo stellen insiders. Het resultaat? Steeds hogere prijzen in de supermarkten. Uiteindelijk is de consument het eindslachtoffer aan de kassa.

Rijken worden rijker: zoveel geld heb je nodig om tot de rijkste 1 procent te horen