Mark Rutte stopt als lijsttrekker van de VVD en verlaat de politiek

Demissionair minister-president Mark Rutte stelt zich de komende verkiezingen niet beschikbaar als leider van de VVD. Dat besluit heeft hij zondag genomen, zo vertelt hij tijdens de verklaring van de val van het kabinet. Hij stopt niet alleen als lijsttrekker, maar zal de politiek helemaal verlaten. Zodra er een nieuw kabinet is gevormd, verlaat de demissionair premier de politiek.

‘Ik heb het besluit genomen dat ik niet opnieuw beschikbaar ben voor de VVD’, zei Rutte maandagochtend in de Tweede Kamer in een verklaring over de kabinetsval. Zijn mededeling kwam onverwachts. We spreken dan ook over het einde van een tijdperk, want Rutte heeft nu al ruim twaalf jaar gediend als minister-president van ons land.

Mark Rutte verlaat de politiek

‘Er is veel gespeculeerd over wat mij zou motiveren en het enige antwoord daarop is Nederland. Mijn positie daaraan is volstrekt ondergeschikt.’ Rutte heeft zijn besluit zondagochtend genomen, met ‘veel emotie en met gemengde gevoelens.’ Dat zei hij na zijn verklaring tegen de pers.

Het onderwerp dat hem in al die jaren als premier het meest is bijgebleven, is de ramp met vlucht MH17. Een crisis die ons allemaal dicht bij het hart ligt en zeker niet de enige crisis die Rutte in zijn politieke carrière heeft meegemaakt. Maar is Rutte nu dan meteen weg?

Rutte blijft nog even demissionair premier

Als er een nieuw kabinet is aangetreden, verlaat Rutte de politiek. Hij zal dus nog wel een poos demissionair premier blijven. Rutte heeft er dan dertien jaar op zitten als premier en zeventien jaar als politiek leider van de VVD.

Vrijdagavond viel kabinet-Rutte IV, omdat de partijen het niet eens konden worden over het asielbeleid. Veel oppositieleiders gaven Rutte daarvan de schuld. Hij zou het migratieoverleg – dat al maanden aan de gang was – afgelopen week op de spits hebben gedreven. Zo dreigde hij woensdagavond met een stemming in de ministerraad over het beperken van gezinshereniging.

Ook was er al een motie van wantrouwen in voorbereiding tegen de demissionair premier. Onder meer PVV, BBB, SP, PvdA en GroenLinks wilden dat Rutte per direct uit het torentje zou vertrekken. Dit plan is nu van tafel. ‘Het tijdperk van Rutte houdt op’, zegt PVV-leider Geert Wilders. De motie was bedoeld om dit voor elkaar te krijgen.

Spannende verkiezingen

Nu Rutte geen lijsttrekker meer is bij de komende verkiezingen, moet de VVD na zeventien jaar op zoek naar een opvolger. Justitieminister Dilan Yesilgöz werd zaterdag bij Op1 gevraagd of zij, als Rutte zou besluiten te stoppen, beschikbaar is. ‘Dat gaan we dan zien’, was haar antwoord. Ze wilde alles eerst laten bezinken en het ‘stap voor stap doen’. Yesilgöz zat van 2017 tot 2021 in de Tweede Kamer voor de VVD.

Zo maakt Nederland zich klaar voor een nieuw politiek tijdperk. Krijgen we voor het eerst een vrouwelijke premier? Gaat BBB ook flink winnen in de Tweede Kamer? Of zien we voor het eerst sinds jaren weer eens een links-kabinet? We gaan het zien. De aankomende verkiezingen worden in ieder geval ontzettend spannend!

Rutte stelt zich niet meer beschikbaar als lijsttrekker van de VVD. 'Bij het aantreden van een nieuw kabinet, zal ik de politiek verlaten', vertelt Rutte. Luister vandaag naar NPO Radio 1 om het debat op de voet te volgen. pic.twitter.com/t1MP1s25gq

— NPO Radio 1 (@NPORadio1) July 10, 2023