De geschiedenis achter Internationale Vrouwendag

Elk jaar staat 8 maart in thema van Internationale Vrouwendag. Op deze dag wordt er aandacht besteed aan thema’s zoals gelijke rechten van alle vrouwen, inclusiviteit, een veilige werkomgeving en de rol van mannen binnen emancipatie. Met andere worden, een belangrijke dag met een rijke geschiedenis. Maar hoe is Internationale Vrouwendag ontstaan en welke vrouwen speelden hierin een rol? We duiken in de geschiedenis achter Internationale Vrouwendag.

In Nederland wordt tegenwoordig op veel verschillende manieren en door een grote verscheidenheid aan (vrouwen)organisaties, 8 maart gevierd. Er zijn lezingen, symposia, festivals, workshops, trainingen, debatten, rondleidingen en demonstraties waar iedereen aan mee kan doen.

De geschiedenis achter Internationale Vrouwendag

Om meer te leren over het ontstaan van Internationale Vrouwendag, reizen we terug naar de negentiende eeuw en het begin van de twintigste eeuw. Het ontstaan van Internationale Vrouwendag hangt namelijk nauw samen met de opkomst van de socialistische arbeidersbeweging in de negentiende eeuw. Deze beweging eiste onder andere algemeen kiesrecht en was een cruciaal punt in de hedendaagse democratie.

In 1917 mochten alle mannen met een Nederlands paspoort naar de stembussen. Een pionier in het strijden voor algemeen vrouwenkiesrecht was Aletta Jacobs. Twee jaar later in 1919 kregen ook Nederlandse vrouwen actief kiesrecht. Echter, voor de invoering van het algemeen kiesrecht, werd er al in meerdere landen Internationale Vrouwendag gevierd.

In 1907 vond de Eerste Internationale Socialistische Vrouwenconferentie plaats in Stuttgart. De Duitse socialiste Clara Zetkin schreef in het vrouwenblad ‘Die Gleichheit’ dat socialisme onmogelijk zou zijn zonder vrouwen en richtte daarom een internationale organisatie voor vrouwen op.

In 1908 vond er een grote demonstratie plaats in New York. Duizenden vrouwen gingen de straat op, om vervolgens te pleiten voor meer loon, kortere werktijden, betere arbeidsomstandigheden en afschaffing van de kinderarbeid. Ze wilden een betere kwaliteit van leven.

In 1910 vond de Socialistische Internationale plaats in Kopenhagen. Meer dan 100 gedelegeerden uit 16 landen waren aanwezig om te spreken over algemeen kiesrecht, oorlogsgevaar, sociale zekerheid voor vrouwen en kinderen, en de hoge kosten van levensonderhoud. De eerder besproken Zetkin was ook aanwezig en kwam met een nieuw strijdmiddel in de strijd voor algemeen vrouwenkiesrecht: Internationale Vrouwendag. De datum van deze dag zou jaarlijks vastgesteld worden.

De eerste editie

De gebeurtenissen die hierboven worden besproken leidde uiteindelijk tot de eerste viering van Internationale Vrouwendag in 1911. In verschillende landen, zoals Duitsland, Denemarken, Oostenrijk, Zwitserland en de Verenigde Staten werd de dag gevierd. De vrouwenorganisaties in Nederland waren destijds nog te klein en dus deed Nederland dat jaar nog niet mee.

In 1912 deed Nederland voor het eerst mee. De eerste Internationale Vrouwendag vond plaats op 12 mei 1912 en werd georganiseerd door de Sociaal-Democratische Vrouwenclubs. Hun blad ‘De Proletarische Vrouw’ lanceerde een speciaal feestnummer. Het belangrijkste thema die dag: algemeen vrouwenkiesrecht.

Uiteindelijk werd in 1921 door het Internationale Vrouwensecretariaat voorgesteld om 8 maart als vaste datum te kiezen voor Internationale Vrouwendag. Dit als eerbetoon aan een staking van vrouwelijke arbeiders in Sint Petersburg, die op 8 maart 1917 plaats vond. Deze staking was vergelijkbaar met de staking uit 1908 in New York, die hierboven wordt besproken.

Internationale Vrouwendag nu

Vandaag de dag is het nog altijd nodig om stil te staan bij Internationale Vrouwendag, om verschillende redenen. Al deze redenen worden jaarlijks op 8 maart uitgebreid besproken in het nieuws en op social media. Zoek maar naar de hashtag Internationale Vrouwendag of de Engelse benaming International Woman’s Day.

Internationale Vrouwendag (8 maart), biedt iedereen een kans om met elkaar te communiceren en om van elkaar te leren. De thema’s van Internationale Vrouwendag verdienen onze aandacht en iedereen kan zelf invullen hoe hij/zij dat doet. Tot slot is een bosje bloemen kopen voor je moeder, oma, vriendin of dochter nooit misplaatst. Fijne Internationale Vrouwendag allemaal!