Zo beïnvloedt de zomertijd jouw slaap en energieniveau

Misschien werd je vandaag wakker, keek je op de klok en dacht ‘huh, waarom voelt het als negen uur terwijl het acht uur is?’ Welkom bij het fenomeen dat we zomertijd noemen. Officieel een manier om de avond wat langer licht te houden, officieus een jaarlijkse schop tegen de schenen van je biologische klok.

Maar wat is die zomertijd nu eigenlijk? En belangrijker: is het goed voor je lichaam en geest, of is het pure zelfkwelling in naam van gezelligheid? Wij zochten het uit.

Wat is zomertijd?

Zomertijd betekent simpelweg dat we de klok een uur vooruitzetten. Het begint in het laatste weekend van maart en eindigt pas eind oktober. Waarom? Omdat iemand ooit dacht dat het handig zou zijn om meer gebruik te maken van het daglicht. Oorspronkelijk ingevoerd door de Duitsers tijdens de Eerste Wereldoorlog om energie te besparen, vervolgens weer afgeschaft, opnieuw ingevoerd in de jaren ’70 vanwege de oliecrisis en sindsdien zit het in ons systeem. Letterlijk en figuurlijk.

Meer licht, minder leven?

In theorie klinkt het best chill: lange avonden op het terras, nog een rondje hardlopen in de schemering, of gewoon langer met een biertje in je hand naar de zonsondergang staren. Maar je lichaam denkt daar anders over. Dat uur dat je ‘kwijtraakt’ lijkt misschien niet zo interessant, maar voor je interne klok – een piepklein groepje cellen diep in je brein – is het een serieuze klap. Alsof je elke dag net een mini-jetlag hebt.

Lees ook: Zomertijd maakt je ziek, dit is waarom

Je biologische klok regelt namelijk bijna alles: wanneer je honger hebt, wanneer je alert bent, wanneer je het beste kunt trainen en wanneer je het liefst onder een dekentje kruipt met Netflix. Dat systeem werkt het beste als het synchroon loopt met het ritme van de zon. En laat zomertijd nou net alles uit de pas trekken.

Wat doet zomertijd met je?

Onderzoek wijst uit dat die verschuiving voor serieuze problemen kan zorgen: slaapstoornissen, depressieve gevoelens, een slechter werkend immuunsysteem en zelfs een hogere kans op hartproblemen. En dan hebben we het nog niet eens gehad over je humeur in die eerste dagen na de overgang. Kort lontje? Check. Moe in je hoofd? Check. Zin om dingen te slopen? Ook check.

Lees ook: Arjen Lubach legt haarfijn uit waarom de wintertijd moet blijven

De biologische klok is geen losse schakel, maar een soort orkestleider die al je organen in het juiste ritme probeert te houden. Zodra de dirigent een maat mist, gaan er instrumenten uit de maat spelen. Oftewel: als je biologische klok in de war is, raakt de rest van je systeem dat ook.

Wintertijd is de ‘echte tijd’

Grappig feitje: de ‘echte tijd’, dus de tijd die het meest synchroon loopt met de stand van de zon, is eigenlijk de wintertijd. Zomertijd is dus eigenlijk de fopversie. Sterker nog, als je in de winter de zomertijd zou aanhouden – zoals sommige mensen voorstellen – dan zou het pas tegen 9:30 uur licht worden.

Romantiek versus realiteit

Zomertijd geeft je lange, zwoele avonden, dat is waar. Maar het is ook een jaarlijkse mindfuck voor je lijf. Je ritme raakt uit balans, je energie zakt weg en de voordelen zijn vooral sociaal, niet biologisch. Dus nee, je lichaam is er niet dol op. Of je er mentaal beter van wordt? Alleen als je die lange avonden echt benut voor iets wat je blij maakt. Anders is het gewoon een uur minder slaap voor niets.

Dus de volgende keer dat je wakker wordt en je je afvraagt waarom je je zo gaar voelt: geef de zomertijd de schuld. Of in elk geval de mensen die dachten dat het een goed idee was.

Is wintertijd écht beter voor je gezonheid?