Cortisol reguleert belangrijke lichaamsprocessen. Alleen kun je ook teveel cortisol in je bloed hebben. Een verhoogd cortisolgehalte kan voor problemen zorgen, zoals een verhoogde bloeddruk, dunnere huid en verlies van spierkracht.
We gaan dit artikel dieper in op cortisol. Je leest wat cortisol is, wat het hormoon doet in je lichaam, hoe een hoog cortisolgehalte ontstaat, hoe je dit kunt herkennen en hoe jij op een natuurlijke wijze cortisol kunt verlagen.
Wat is cortisol?
Volgens WebMD wordt cortisol ook wel het stresshormoon genoemd. Het hormoon is als een speciaal alarm dat je lichaam helpt om te gaan met stressvolle situaties. Cortisol wordt gemaakt in kleine, driehoekvormige organen die de bijnieren worden genoemd.
Wat doet cortisol in je lichaam?
Cortisol speelt volgens Gezondheid en Wetenschap een belangrijke rol bij in het afweersysteem van het lichaam, in de regeling van de bloedsuikerspiegel, en in psychische en fysieke stresssituaties.
Andere functies van cortisol zijn:
- Reguleren hoe je lichaam koolhydraten, vetten en eiwitten gebruikt;
- Verhogen van je bloedsuiker;
- Remmen van ontstekingen in je lichaam;
- Reguleren van je bloeddruk;
- Samen met het slaaphormoon melatonine het slaap- en waakritme regelen;
- Verhogen van energie, zodat je stress aankan en daarna het evenwicht herstellen;
- Reguleren van je immuunsysteem.
Een leuk feitje over cortisol is dat het vaak wordt aangeduid als het ‘vecht of vlucht’ hormoon. Bij een stressvolle situatie, stijgen de cortisolniveaus in je lichaam om je voor te bereiden om of de dreiging aan te gaan (vechten) of eraan te ontsnappen (vluchten). De snelle afgifte van dit hormoon kan de energieniveaus verhogen en de focus verscherpen, waardoor je snel kunt reageren – Healthdirect
Hoe ontstaat er een hoog cortisolgehalte in je bloed?
Vroeg in de ochtend zijn de cortisolwaarden in je lichaam het hoogst. Naarmate de dag verstrijkt, daalt het cortisolniveau. Het exacte cortisolgehalte verschilt echter per persoon en per laboratorium dat de test uitvoert, zo weet klinisch chemicus Jelmer van Zanden.
In de tabel hieronder zie je de verschillende cortisolniveaus per dagdeel gespecificeerd:
Tijdstip | Gemiddeld cortisolniveau |
06:00 – 10:00 uur | 133 – 537 nmol/l* |
16:00 – 20:00 uur | 68 – 327 nmo/l* |
Langdurige stress, slaapgebrek, voeding, medicatie en lichamelijke ziekten kunnen invloed hebben op het cortisolniveau in je lichaam.
Symptomen van een te hoog cortisolgehalte in je lichaam
Nu weten we hoe het cortisolniveau in je lichaam kan stijgen, maar hoe uit zich dat in je lichaam? Als jij een hoog cortisolniveau hebt, kan je last krijgen van acne, een dunner wordende huid, ernstige vermoeidheid, zwakke spieren en langzame genezing. Daarnaast kan je snel geïrriteerd zijn, moeite hebben met concentreren en hoofdpijn krijgen.
Hoe kan ik op een natuurlijke wijze cortisol verlagen?
Wil jij je cortisolniveaus onder controle houden en je welzijn verbeteren? Volgens Eatingwell zijn dit de vijf strategieën die je kunnen helpen:
- Beweeg regelmatig
Lichaamsbeweging, zoals wandelen, yoga en krachttraining, maakt je stressbestendiger en verlaagt cortisolniveaus. Streef naar 30 minuten bewegen per dag. - Verbeter je slaap
Chronisch slaaptekort verhoogt cortisol. Creëer een slaapvriendelijke omgeving, vermijd schermen voor het slapengaan, en houd een vaste slaaproutine aan. - Let op je voeding
Eet regelmatig en vermijd honger. Focus op plantaardige voeding, complexe koolhydraten, eiwitten, gezonde vetten, en voedsel zoals avocado’s en bananen. - Stress less
Probeer ontspanningstechnieken zoals meditatie, mindfulness, diepe ademhaling, en yoga. Experimenteer om te ontdekken wat voor jou werkt om stress te verlagen. - Cortisol verlagen met supplementen
Sommige voedingsstoffen, zoals magnesium, reguleren je stress en stemming. Dit mineraal kun je uit je voeding halen, of je kunt kiezen voor een magnesiumsupplement.
En last but not least kan ook deze draagbare masseur stress doen verdwijnen als sneeuw voor de zon – als dat geen genieten is!
Conclusie
Cortisol, vaak het stresshormoon genoemd, reguleert essentiële lichaamsfuncties. Overmatige niveaus kunnen leiden tot problemen zoals hoge bloeddruk, dunner wordende huid en spierverlies.
Symptomen van een hoog cortisolgehalte zijn onder andere hoge bloeddruk en gewichtstoename.
Om cortisol op natuurlijke wijze te verlagen, is het belangrijk om regelmatig te bewegen, de slaap te verbeteren, een evenwichtig dieet te volgen, stress te beheersen met ontspanningstechnieken en je kunt magnesiumsupplementen overwegen.
Reacties