Had de aarde ooit een ringenstelsel net als Saturnus? Nieuwe theorie werpt licht op mysterie

De aarde is naar schatting zo’n 4,56 miljard jaar oud. In die periode is er veel gebeurd met onze planeet. Zo domineerden dinosauriërs ooit het aardoppervlak, kende de aarde verschillende ijstijden en nog veel meer. De nieuwste ontdekking? Wetenschappers vermoeden dat de aarde ooit een ringenstelsel had, vergelijkbaar met dat van Saturnus. Deze bevinding publiceerden ze in het wetenschappelijke vakblad Earth and Planetary Science Letters.

Misschien denk je direct: ‘Wauw, de aarde met een ringenstelsel, dat had geweldige Instagram-posts opgeleverd.’ Een begrijpelijke gedachte, want het zou zonder twijfel een adembenemend gezicht zijn geweest, zowel vanaf de aarde als vanuit de ruimte. Want laten we eerlijk zijn: Saturnus is de ‘coolste planeet’ in ons zonnestelsel, en dat komt door zijn ring. Maar wat betekent zo’n ringenstelsel eigenlijk voor een planeet?

Hoe ontstond het ringenstelsel van de aarde?

Wetenschappers van de Australische Monash-universiteit denken dat de aarde zo’n 466 miljoen jaar geleden een ringenstelsel had. Volgens hun bevindingen zou deze ring van stof en puin zijn ontstaan toen een passerende planetoïde door de zwaartekracht van de aarde werd ingevangen. Door de sterke getijdenkrachten viel de planetoïde uiteen in kleine brokstukken, oftewel meteorieten.

Het gevolg was een ringenstelsel rondom de aarde. De wetenschappers schatten dat de puinring tientallen miljoenen jaren om de aarde heeft gedraaid. Waarom zien we die ring nu niet meer? Het puin van de ring is uiteindelijk naar de aarde gevallen, wat leidde tot een piek in het aantal meteorietinslagen.

Lees ook: Maan 40 miljoen jaar ouder dan we dachten, zeggen wetenschappers

Deze meteorietinslagen vormen de belangrijkste aanwijzing voor het bestaan van de puinring. In hun onderzoek keken de wetenschappers naar de positie van 21 inslagkraters die vermoedelijk afkomstig zijn van brokstukken van een gigantische planetoïde. Deze brokstukken kwamen neer tussen 488 en 443 miljoen jaar geleden. Met behulp van een computermodel berekenden ze waar deze kraters zich in die periode bevonden: allemaal binnen 30 graden van de evenaar.

Dat is opvallend, aangezien een veel groter deel van de aarde buiten deze zone ligt. De consistente keten van kraters rondom de evenaar versterkt de theorie dat er mogelijk een puinring om de aarde heeft gedraaid. Helaas hebben we geen tijdmachine om dit te verifiëren, maar de theorie is zeker fascinerend. De vraag blijft echter: als de aarde inderdaad een ringenstelsel had, welke gevolgen had dat dan voor het leven op aarde?

De impact van een puinring

Als de aarde daadwerkelijk een Saturnus-achtige ring rond de evenaar had, zou dat een grote impact hebben gehad. Een puinring kan namelijk het klimaat van een planeet aanzienlijk beïnvloeden. Zo zou de ring bijvoorbeeld een schaduw hebben geworpen op het aardoppervlak, waardoor zonlicht werd geblokkeerd. Dit zou kunnen leiden tot wereldwijde afkoeling en zelfs een ijstijd. En zo’n 445 miljoen jaar geleden was er inderdaad sprake van een ijstijd op onze planeet. De gedachte dat de aarde miljoenen jaren geleden een ringenstelsel had, is dus niet zo vergezocht.

Toch benadrukt het onderzoeksteam dat er nog veel onduidelijkheden zijn over het mogelijke ringenstelsel van de aarde. ‘We weten niet hoe de ring er vanaf de aarde zou hebben uitgezien, hoeveel licht hij zou hebben geblokkeerd of hoeveel brokstukken er in de ring zouden moeten zijn geweest om de temperatuur op aarde te verlagen’, schrijven de wetenschappers.

Wetenschappers willen Lego-ruimtestenen gebruiken om te bouwen op de maan